sábado, 28 de noviembre de 2015

Animando ao uso do galego.

Recentemente publicouse un vídeo que recomenda accións sinxelas que cadaquén pode facer na súa vida cotiá para contribuír á mellora da situación do galego. Vouno colgar aquí e espero que sexa do voso interese.



Tamén quería facer un recordatorio ao grande escritor Xosé Neira Vilas, que acaba de falecer onte na súa casa de Gres (Vila de Cruces, Pontevedra) aos seus 87 anos. Onte escoiteino falar nun programa que deron na TVG e non puiden menos que lamentar non telo coñecido en persoa. Deixáronme engaiolada as súas palabras e a súa sabedoría, así como a súa fidelidade a Galicia e á lingua, que mantivo durante moitos anos de emigración fóra da Terra.
A nova da súa morte aparece nos principais xornais, onde se dá conta do seu forte impacto no mundo cultural galego. Podedes lela aquí. Especialmente interesante é o artigo de opinión de Carlos G. Reigosa en La voz de Galicia e o do presidente da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero.

Aínda sen enterrar a Neira Vilas, chéganos a nova do falecemento doutro gran intelectual galeguista, destacado sobre todo no eido do ensaio teolóxico, Xosé Chao Rego, outro "bo e xeneroso", como o anterior, que nos ensinou a amar Galiza e asentirnos orgullosos de termos unha cultura e unha lingua propias.

E para rematar, vou dar conta esta vez dunha nova alegre: deuse a coñecer o gañador do premio Blanco Amor deste ano, que recaeu no escritor Xavier Queipo.









mantivo a pesar dos longos anos que estivo na emigración en Buenos Aires e en Cuba.
En La voz de Galicia aparecen hoxe algúns interesantes artigos sobre el e tamén algún vídeo.

Sobre Manuel Mª e as Letras Galegas 2016

En xullo de 2015 a Real Academia Galega deu a coñecer quen ía ser o protagonista do Día das Letras Galegas no ano 2016.


 Nos xornais, todos eran a felicitarse pola elección de Manuel Mª, en contraste co sucedido o ano anterior (foi o nomeamento máis polémico que lembro). Isto pode verse en artigos de Sermos Galiza como o seguinte.
Creo que, en xeral, a xente respecta a este autor, coñece máis a súa obra e admíraa, grazas en parte a que moitos textos foron popularizados ao contar con versións musicais. 

Os que tivemos a sorte de coñecer o autor en vida sabemos que foi unha persoa afable, sinxela, pero tamén enérxica na defensa das súa ideas e coherente nas súas actuacións. É un home do pobo e que lle fala ao pobo, cunha linguaxe natural, simple e directa ás veces, mais noutras ocasións con linguaxe máis traballada e con notables acertos expresivos.
Un aspecto a salientar é o de ser un autor moi prolífico. Destaca sobre todo como poeta e cultivou as diferentes tendencias da poesía galega de posguerra: Escola da tebra, poesía paisaxística, poesía social e tamén poesía amorosa. Tamén escribiu varias obras teatrais.
Pertence á Xeración das Festas Minervais ou Xeración de 1950, caracterizada polos seguintes trazos:
- trátase de autores nacidos entre 1930 e 1940, polo que non viviron a guerra de maneira directa.
- participaron nos certames literarios da Universidade de Santiago chamados Festas Minervais.
- teñen formación universitaria e manifestan o seu compromiso político nacionalista uníndose a partidos políticos de esquerdas.
- mostran un forte compromiso coa lingua e manteñen unha práctica monolingüe en galego.

Algúns dos seus textos son xa emblemáticos como o adicado á "Terra Chá" (no que tenta captar a esencia da paisaxe da súa terra natal), que reproducimos:

 A Terra Chá somentes é:
un pobo aquí e outro acolá,
mil arbres, monte raso,
un ceo chumbo e tráxico
no que andan as aves a voar.
O resto é soedá.
(recentemente cantado por Uxía)



ou outro cantado por Fuxan os ventos: "Non canta na chá ninguén"


Para Manuel Mª é moi importante Galicia, e a súa esencia é o idioma, como afirma no poema "A Fala". A fala é "a chave coa que abrimos o mundo", algo máxico que nos permite entendelo e descifralo. A fala mostra quen somos realmente, retrátanos fielmente; nela conflúen o pasado, o presente e o futuro: o ronsel que deixaremos no mundo cando nos vaiamos. É un fermoso poema, aparentemente sinxelo, mais profundo, co que moitos nos sentimos identificados.

Podedes ler o texto e escoitar a versión de Roi Casal en Son de poetas ou no vídeo.


Estes días (maio) tamén saíu en Sermos Galiza un vídeo, en que alumnos de escolas de Nova Zelandia recitan este poema. Non diredes que non chegou lonxe! Só un pouquiño máis alá de Pedrafita!!!







sábado, 14 de noviembre de 2015

Semana de Samaín de luxo

Hoxe, finalmente, puidemos gozar no Instituto coa música e coas latricadas de Sés. Supoño que a súa linguaxe rompedora impactaría bastante os rapaces. Esperemos que dea os seus froitos. Creo que as cabezas ben amobladas deberían ser os modelos a seguir pola xente nova.
Para lembrar este gran día e esta grande artista coruñesa, vou colgar un vídeo e tamén me gustaría reproducir a letra da súa canción "Non son fada nin princesa", que é das miñas preferidas.


Tamén se expuxeron no corredor as cabazas decoradas polo alumnado este ano. Volveu gañar o premio Adrián Álvarez, que se esmera neste tipo de traballos. A súa é a primeira.









O alumnado de 2º ESO escribiu contos de medo. Expoñeremos e colgaremos os mellores.

domingo, 4 de octubre de 2015

Poesía sobre paxaros

No pasado curso 2014-2015 traballamos en 1º de ESO a creatividade literaria na actividade chamada "Maio de Letras". Despois da falarmos das características da linguaxe poética, para celebrarmos o Día das Letras Galegas, propuxémoslle ao alumnado que fixese poemas breves dedicados a  paxaros.

Fixemos un mural que expuxemos no corredor do instituto. Vou colgar algúns dos resultados.

O pardal

Roubas trigo no poleiro
e millo na miña leira.
Pardal, ladrón do grao
que comprei o luns na feira.

Tes o niño nun furado
baixo da miña escaleira
con catro parrulos pelados,
que plumas nin a primeira.

Vas da parede ao tellado
e do tellado á figueira,
da figueira ao chan
e do chan á cerdeira.

Traballa, pardal, traballa,
coma a túa compañeira.
Saca eses polos adiante
para que túa dona te queira.

 David

Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY -SA (Fedaro)


Cegoña da alta árbore,
branca e negra es.

Grandes ás para longas viaxes
ata chegar a esta verde paisaxe.

Niño fas en xaneiro 
e en agosto te vas.
Ti tes un gran peteiro
para aos cegoñinos fartar.

Cegoña da alta árbore,
branca e negra es.

Saúl

Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY -SA (Kadellar)

O CORVO

Meu paxariño,
meu corviño,
que traes vestidiño
moi negriño. 

 Imaxe extraída da Wikipedia. CC - BY - SA (Drow)

Rubén López

O PAPAGAIO
forte e delgado
voa pola pradeira.
O papagaio,
forte e delgado.

Ariadna

Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY (Flickr upload)


A CEGOÑA

No alto, vixiante,
está a cegoña pensante.
Vén desde lonxe
a terra de camiñantes.
 A cegoña, no alto,
failles compaña no campo.
Ten o seu niño 
a carón do río.

No espello da auga
vese a cegoña branca.

Carlos

Tamén colgo un meu sobre o paporrubio, en lembranza do que nos fai compaña cando imos á casa da aldea, voando a carón da cociña e pousándose nas árbores á nosa vista.

De póla en póla
vai pola eira.
Voa e revoa
sobre a pradeira.

De pronto pousa
nunha cancela
ou busca inquedo
a compañeira.

Fixo o seu niño
nunha maceira.
Cría os poliños;
fai a súa xeira.

Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (PierreSelim)


miércoles, 30 de septiembre de 2015

Receitas saudábeis

Mirando en Internet hoxe atopei unhas receitas interesantes deste tempo de outono. Vou propoñervos algunhas, a ver se espertan as vosas ganas de experimentar na cociña. Así poderedes tirar partido dos froitos e da fartura das hortas nesta época do ano.

A/ A primeira é un prato de culler: Potaxe de polo con garavanzos ao pemento.

Precisaredes os seguintes ingredientes:

4 contramuslos de polo sen óso
200 g de garavanzos cocidos
1/2 pemento vermello
1/2 pemento verde
1 ceboliña
1 dente de allo
un pouco pemento doce e tamén algún picante
un pouco comiño moído (ao gusto)
4 culleradas de tomate pelado e picado
1 vaso de caldo ou auga, sal 
3 ou 4 follas de acelga ou unhas poucas espinacas
1/2 vaso de nata
un pouco de pementa negra moída
un pouco aceite de oliva virxe

A preparación é como segue:

Retirades a graxa e a pel ao polo e picádelo en anacos pequenos. A seguir limpades a cebola e picádela; limpades os pementos e cortádelos e tamén o dente de allo.
Logo poñedes nunha cazola un pouco aceite de oliva virxe a quentar. Salpimentades o polo e refogádelo nel durante uns cinco minutos e retirádelo. No mesmo aceite, pasades un pouco a cebola, e uns minutos despois engadídeslle o allo picado e despois os pementos e pochades todo a lume lento durante uns 10 minutos. Engadides o tomate e logo o pemento doce e o picante e remexedes. Pasades un pouco isto e engadides o polo, botades os garavanzos cocidos e cubrides todo con auga ou caldo e salgades. Levades a ebulición e logo baixádeslle o lume e deixádelo facer a lume lento durante uns 20 minutos. Incorporades entón as follas de acelga ou as espinacas cortadas a man e deixades cocer 10 minutos máis. Finalmente engadides a nata, removedes e deixades repousar 5 minutos antes de servir.

É un prato suculento e moi completo, apropiado para os primeiros fríos que van ir chegando, ademais de doado de facer. Se o facedes cocendo vós os garavanzos, cocédeos sós primeiro (deixándoos enteiros) e logo mesturádeos co resto dos ingredientes, como indica a receita.


Foto extraída de directoalpaladar.com

B/ Se o que vos apetece é unha sobremesa de outono, propóñovos facer mazás en masa follada.

Os ingredientes para catro persoas son:

 un anaco de masa follada (un paquete dos que venden no super), 4 mazás (mellor reinetas), 200 g de crema pasteleira, 80 g de azucre, 40 g de manteiga
Para a crema pasteleira: 250 ml de leite, 1 xema de ovo, 1 pel de limón, 1/2 vaíña de vainilla, 60 g de azucre, 20 g de maicena

A preparación é como segue:

Poñemos o leite a ferver nun cazo coa vainilla e o limón. Á parte mesturamos a xema, a maicena e o azucre.
Cando o leite estea quente, engadimos pouco a pouco a mestura e remexemos sen parar ata que espese. Logo deixámola enfriar recuberta de papel film.
Estiramos a masa follada e cortamos en catro partes. No medio de cada unha poñemos dúas culleradas de crema pasteleira e enriba a mazá, pelada e sen carozo. Engadimos o azucre e a manteiga e pechamos a masa enriba da mazá e poñémoslle un sombreiro (un anaco de masa circular enriba). Pintamos con ovo e metemos ao forno a 190º durante uns 30 minutos, ata que estean douradas. Servir algo quente.

A pinta é inmellorable! Animádevos e facédea. Sen dúbida vaivos gustar!

Foto extraída de directoalpaladar.com

martes, 30 de junio de 2015

Viaxe de fin de curso a cabo Udra

O día 19 de xuño foi a derradeira viaxe deste curso do alumnado de Quiroga. Creo que os participantes volveron satisfeitos en xeral e tamén con ganas de descansar.
Despois de darmos algunha volta de máis no bus, rematamos chegando ao lugar previsto: o museo Massó cara ás 12 do mediodía. Alí explicáronnos como nacera a antiga fábrica de conservas no século XIX (primeiro nun vídeo e logo coa explicación dunha guía) e como fora desenvolvéndose e aumentando as súas instalacións, ata ser das máis importantes de Europa. Faláronnos de que a fábrica fora pioneira en moitos aspectos (por ex. nos dereitos dos traballadores ou no traballo en cadea) e tivera unha extraordinaria importancia para a poboación local (por ex. tiña un economato e tamén gardería). Máis tarde veu a súa decadencia e o peche. Cedeu terreos para a edificación dunha praza pública e fíxose o museo, aproveitando a curiosidade dun membro da familia, que gardaba interesantes obxectos relacionados co mundo da navegación marítima.

Exterior do Museo Massó en Bueu. Imaxe extraída de Museos de Galicia.

Na exposición víanse máquinas usadas para cocer ou esterilizar as conservas, fotos antigas que amosaban ringleiras de mulleres facéndoas, ou homes facendo as latas. Unha sala estaba dedicada á caza da balea, que en tempos tivo unha importancia extraordinaria. Nela víanse arpóns e ferramentas para despezar as baleas (algúns parecidos a fouces e outros como enormes coitelas cun longo mango), botas con tacos por baixo para non esvarar cando se traballaba ou obxectos feitos con partes da baleas, como as "ballenas" dos paraugas ou as partes duras empregadas para fabricar corsés. Tamén había ósos da columna (unha especie de "soá").

Unha das salas interiores do Museo Massó. Imaxe extraída de Museos de Galicia.

Tamén puidemos ver, nun alpendre anexo, unha lancha xeiteira, feita por carpinteiros de ribeira. Parece ser que é unha peza de grande valor por quedar só dúas mostras na Península; a outra está en Barcelona. Este tipo de embarcación desapareceu pola dificultade de acoplarlle un motor, pois a forma da proa e da popa é semellante. Con ela pescábase mediante a técnica chamada o xeito. Tamén conservan no mesmo cobertizo un bote polbeiro, de tamaño bastante máis reducido. Ao saírmos do museo visitamos a praza feita en antigos terreos de Massó e o peirao, onde tamén hai unha mostra de embarcacións tradicionais como a dorna. Nos fondos puidemos albiscar unha que outra estrela de mar así como pequenas crías de peixes.

File:Nasa11dorna05eue.jpg
Dorna portando nasas. Imaxe extraída de Wikipedia. CC - BY - SA (Elisardojm)

Unha vez rematada a visita, fomos visitar o mercado (onde vimos diversos tipos de peixes e oímos as explicacións dunha amable peixeira) e o que queda dunha antiga carpintería de ribeira. Malia ter sido declarada Ben de Interese Comunitario (agárdase que a recuperen e acondicionen), atópase en bastante mal estado, co teito a piques de derrubarse e con lixo ciscado por todas partes.
 Logo, agardamos polo autobús para irmos comer á praia da Mourisca. O sol quentaba ben e algúns impacientábanse e foron estrearse pisando a area da praia.

Praia da Mourisca (Bueu). Imaxe extraída de turgalicia.

Finalmente, veu o autobús e comemos no "chiringuito" da praia. Tamén puidemos darnos un baño e abastecernos de bebidas para a camiñata da tarde por cabo Udra. Estivemos moi ben acompañados en todo momento por varios monitores que nos foron explicando a riqueza natural e paisaxística deste lugar pertencente ao Parque Natural Marítimo Terrestre das Illas Atlánticas. O sol pegaba forte en todo momento e había poucas sombras onde gorecerse. Camiñamos por sendeiros entre silvas, fentos, toxos cubertos de barbas de raposo (planta parasita que non fai a fotosíntese porque outra a fai por ela) ou cabrinfollos e tremedeiras, ás veces esvarando nas areas polas costas abaixo. Por iso agradecemos chegar á Aula da natureza para tomarmos un respiro.

Aula da Natureza en cabo Udra. Imaxe extraída da páxina do Concello de Bueu.

Vista desde cabo Udra. Imaxe extraída da páxina do Concello de Bueu.

No percorrido por esta fermosa paisaxe descubrimos que este espazo era usado antigamente para o pastoreo de cabras e ovellas ou para recoller batume (estrume) para as cortes. Desde nenos as xentes viñan co gando a este monte comunal; traían o gando dos veciños e facían quendas para coidalo. Para resgardarse do mal tempo, construían no monte "chozos"(na aula da natureza aparecían como chouzos), aproveitando as enormes pedras graníticas que hai nel. Ás veces mesmo durmían no monte por non pasar o traballo de andar moita distancia co gando (para evitar o desgaste que suporía para el o desprazamento). Tamén empregaban herbas do propio monte para curalo. Por ex. o trobisco, contra a diarrea (parece ser que llo ataban á res ao rabo e iso cortáballa).
O regreso ao autobús foi menos accidentado, por unha pista que permite o paso de vehículos desde a aula da natureza ata o Esqueiro, con máis sombra, aínda que botamos de menos os bosques do interior. Aquí case todo era eucalipto, e só de vez en cando atopabamos algún carballo ou castiñeiro.
Polas  beiras había pampillos e falamos das alfombras do corpus, que tamén son tradición en Bueu.
Volvemos outro pouco á praia para refrescarnos da calor e irmos en mellores condicións para a viaxe de volta.
Á parte das interesantes explicacións recibidas e a atención dos guías durante a viaxe, puidemos ver a privilexiada flora das Rías Baixas con plantas como as buganvillias, a pasionaria (ou flor dos cravos da paixón de Cristo) que medraba mesmo entre silveiras ou a flor chamada ave do paraíso, nalgún xardín particular.

File:South Central Farm 45.jpg
Pasionaria. Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY (Thehero)

File:Ave del Paraíso (Strelitzia reginae), Jardín Botánico de Múnich, Alemania, 2013-05-04, DD 02.jpg
Ave do paraíso. Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (Poco a poco)

File:Starr 030418-0058 Bougainvillea spectabilis.jpg
Buganvilla. IMaxe extraída da Wikipedia: CC - BY (BotMultichillT)

File:Lonicera-caprifolium.JPG
Cabrifollo. Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (Quibik)

File:Cuscuta epithymum1.jpg
Barbas de raposo. Imaxe extraída da WikiPedia: CC - BY - SA (Retama)


Do bou non nos falaron, pero ao lembrárllelo si coñecían o trabalinguas, que algúns  rapaces aprenderon:

Se vou a Bueu nun bou, vou;
se non vou nun bou, non vou.

viernes, 8 de mayo de 2015

De Letras Galegas

En 3º de ESO fixeron presentacións sobre o autor homenaxeado este curso, Xosé Fernando Filgueira Valverde. Polo momento, vou colgar a primeira, de Julia Álvarez. A seguinte é de Adrián Álvarez.



Letras Galegas 2015 from emexe199




Tamén vou colgar o pasapalabra sobre o autor feito polo CEIP A Ponte (Lugo), ademais de vídeos sobre o autor:







Primavera 2015

   Estamos a ter unha primavera húmida. O sol madrugou de máis na Semana Santa e agora está a vir o mal tempo, con días de chuvia e algunha que outra sarabiada, que estragan as árbores froiteiras cando as flores están a converterse en froitos. Con todo, os montes locen coas cores das queiroas, as carqueixas, as uces, os toxos en flor e renovan os verdes das follas dos bidos, ameneiros, castiñeiros ....
   Anceiamos xa o bo tempo, cando as raiolas do sol fagan medrar as plantas, engrosen os froitos e melloren o noso ánimo coa súa morneza (tanta humidade non é boa para os nosos ósos cansos). Entón cultivaremos flores, admirando a beleza da natureza, axudando ao seu esplendor.
   Polo momento tivemos narcisos e xacintos, fráxiles e delicados tulipáns, violáceos pensamentos, camelias rosas.... Encheuse de flores como pompóns o mundo, de flores lila o lilo. Pronto virán as mapoulas, revivirán os xeranios e as peonías, abrirán as coridas e recendentes rosas. Medrarán os liliums e as dalias, rebentarán os gladíolos, preparándose para o seu esplendor no verán.
   Eles miden o tempo, mostran o efémero da vida mais tamén a beleza e a alegría que fai a natureza renovarse e volver unha e outra vez, reinventándose, reinventándonos.
   Penso que somos privilexiados por vivir nun entorno cunha enorme variedade na súa flora. Sería interesante que o coñecésemos ben, que saibamos os nomes das nosas plantas, dos elementos naturais que configuran o noso medio. Por iso vou poñer algunhas fotos e algún léxico relativo a este campo semántico.







Son fotos das miñas mapoulas e da flor do mundo.

Peonía. Foto extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (663highland)

Uz. Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (Esculapio)

 Carqueixa. Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (Xemenendura)


lunes, 30 de marzo de 2015

Día de Rosalía 2015

Seguindo a proposta da AELG, este ano celebramos o Día de Rosalía facendo vídeos co lema "Eu son Rosalía".

O alumnado de1º de ESO fixo estes vídeos:






viernes, 27 de febrero de 2015

Compoñendo coplas de entroido

Este ano traballamos a caricatura en 3ª de ESO, partindo do texto de V. Risco da descrición de don Celidonio. Logo redactaron algunhas caricaturas sobre personaxes de actualidade. Yuri pintou unha caricatura de Pujol e eu redactei un texto relacionado con ela.
Podedes lelo:

Éche un home pequeniño;
visto desde atrás 
parece un meniño 
de doce anos non máis.

E se pon chistera
parece un calquera
mais a ti quen che dera
o farroco que el leva.

Viaxa a Suíza;
seica porta visa
e nos Pireneos
soe descansar.

Se algo lle preguntan
coa súa voz dispara
e coa cara dura
as críticas acala.

Gústanlle os honores,
gasta moito en flores
para a Ferrusola
contentar.

Eles fixeron un trato:
- Imos o mundo poboar;
aos nosos filliños da alma
nada lles pode faltar.

Paseando en Ferrari,
tamén en Jaguar,
que eles non son xente
como os demais!
Que eles non son xente
nada nada vulgar!!!

Tamén compuxen outra sobre o "amor ao diñeiro", moi de moda nos últimos tempos. Ata protagonizou no xornal "La Voz de Galicia" a viñeta do Día dos namorados.
Velaí a tedes:

A que sabe o diñeiro?
Gústalle a todo larpeiro;
sabe mellor que a cachucha 
e o chourizo ceboleiro.

Gustáballe a Zapatero.
 Subía os emolumentos
que de xeito vitalicio
pagan todos os seus vicios.

Dáse agora o paradoxo
de que un que Fraile lle chaman
gastaba millóns de euros
facendo o tranvía a Parla. (*)

Outrosí en Andalucía
o pelo ben lles lucía;
con tantos cursos pantasma
ían todos de parranda.

Por iso non nos estraña,
chamándose Monedero,
que o gusto polo diñeiro
o leve ao vertedeiro.(**)

E se de Wert imos falando
vemos que a todos "regala"
másteres dun bo pico de euros
polo que era unha ganga.

Con estes políticos
imos todos aforrar; 
eles levan o diñeiro
e nós imos traballar!


* Fraile foi obrigado a dimitir polo sobrecusto da construción do tranvía a Parla (Madrid)
** Monedero foi noticia por problemas con Facenda polos cartos percibidos do goberno de Venezuela (non sabemos como rematará a cousa!)


sábado, 14 de febrero de 2015

Sobre as mázcaras e o entroido

En moitos lugares estanse a revitalizar as tradicións do entroido galego. Isto permítenos descubrir a súa beleza e grandiosidade. O entroido galego conta con tradicións e figuras propias e características. Na festa a participación comunitaria é unha clave relevante. Abunda a diversión, subvértense todo tipo de normas, é frecuente a sátira e a burla e o pobo mostra a súa creatividade.
Buscando información sobre o tema, atopei un blog interesante: o da Sociedade Galega de Antropoloxía, que está a investigar sobre esta festa, dando a coñecer a nosa cultura ao resto de España e tamén no exterior.

Na publicación EnComún podemos ler que o Entroido Ribeirao estará presente en Lisboa nun encontro sobre entroidos ancestrais de Europa.

En La Voz de Galicia do 1 de Febreiro de 2015 podemos observar a espectacularidade dalgunhas tradicións que seguen manténdose actualmente, como o Colgamento do Meco en Xinzo de Limia.

Manter as tradicións e a cultura propia ten ademais un valor económico: no sur de Ourense, a hostelería obtén importantes beneficios durante estas datas grazas á chegada de visitantes.



Os felos de Maceda foron considerados por primeira vez este ano como entroido de Interese Turístico Galego.




Todas as imaxes foron extraídas de La Voz de Galicia.


Ademais, este ano, tivemos oportunidade de ver ao alumnado de Bacharelato mentres botaba unhas carreiriñas perseguido e tisnado polo oso de Salcedo e os seus criados. Aí vos deixo un vídeo.




Entroido

Para celebrar o Entroido o alumnado de 1º de ESO elaborou o compadre con roupas vellas, xornais, medias, cartón... Colocámolo na entrada do centro o día dos Compadres (xoves 5 de Febreiro). Bautizámolo co nome de Xan.






Para o xoves de Comadres fixemos o mesmo coa comadre, á que lle puxemos o nome de Carmucha. Os dous quedaban agardando para iren ás festas. Esperamos que as disfruten coma todos vós.



Ademais, o alumnado de 1º de ESO, fixo traballos sobre os entroidos tradicionais. En 3º de ESO, traballamos a caricatura literaria sobre personaxes de actualidade.





Día da Paz

Este curso para celebrar o Día da Paz o alumnado de 1º de ESO fixo co profesor de Atención Educativa, Fabio, esta pomba:



En 2º de BAC estabamos explicando a poesía de posguerra e comentamos os poemas "Cunetas" de Luís Pimentel e "Poema Nuclear" de Celso Emilio Ferreiro e reflexionamos sobre as consecuencias das guerras para a poboación civil. 
Velaí vos vai o texto:

Cunetas, Luís Pimentel

¡Outra vez, outra vez o terror!
Un día e outro día,
sen campás, sen protesta.
Galicia ametrallada nas cunetas
dos seus camiños.
Chéganos outro berro.
Señor, ¿qué fixemos?
-Non fales en voz alta-
¿Hasta cándo durará iste gran enterro?
-Non chores que poden escoitarte.
Hoxe non choran máis que os que aman a Galicia-
¡Os milleiros de horas, de séculos,
que fixeron falla
para faguer un home!
Teñen que se encher aínda
as cunetas
con sangue de mestres o de obreiros.
Lama, sangue e bágoas nos sulcos
son semente.

...........................................

Docemente chove.
Enviso, arrodéame unha eterna noite.
Xa non teréi palabras pra os meus versos.
Desvelado, pola mañán cedo
baixo por un camiño.
Nos pazos onde se trama o crimen
ondean bandeiras pingando anilina.
Hai un aire de pombas mortas.
Tremo outra vez de medo.
Señor, isto é o home.
Todas as portas están pechadas.
Con ninguen podes trocar teu sorriso.
Nos arrabás,
bandeiras batidas i esfarrapadas.
Deixa atrás a vila.
Ti sabes que todos os días
hai un home morto na cuneta,
que ninguén coñece aínda.
Unha muller sobre o cadáver do seu home
chora.
Chove.
¡Negra sombra, negra sombra!
Eu ben sei que hai un misterio na nosa terra,
máis alá da néboa,
máis alá do mar,
máis alá da chuvia,
máis alá do bosque.

------------------------ Lugo, marzo, 1937


Herrero Figueroa, Araceli (1981): Luis Pimentel: Obra inédita o no recopilada. (Lugo: Ediciones Celta)




Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (Iago Pillado)

jueves, 29 de enero de 2015

Curtas sobre literatura


   Partindo dos contos de Ánxel Fole de Á lus do candil, fixéronse varias curtas. A 1ª está relacionada co conto "Os defuntos falaban castelao". A segunda co conto "Os lobos".

   Ánxel Fole foi un dos mestres do conto na posguerra e na súa obra hai dúas etapas:
- as obras da primeira están ambientadas no mundo rural, que coñeceu de primeira man cando se refuxiou no Courel e no Incio na posguerra, por medo a posibles represalias. As obras desta etapa sitúanse nesas terras.
- na segunda etapa volve vivir a Lugo e tamén muda a ambientación da súas obras, que agora é urbana.

   Os seus contos mesturan a realidade material de Galicia (paisaxe, costumes, xentes...) e a inmaterial (crenzas, supersticións...).







jueves, 15 de enero de 2015

Manualidades de Nadal

    Este ano por Nadal fixemos algunhas manualidades nun taller que realizamos o derradeiro día antes das vacacións nos cursos de 1º de ESO e 3º de ESO.
    Consideramos que as manualidades permiten desenvolver destrezas e colaborar mellorando as relacións interpersoais e tamén permiten amosar e desenvolver  a propia creatividade. Dende logo, cun pouco empeño e non moitos materiais (algúns reciclados, como cartóns de papel hixiénico ou de papel de cociña, paus de xelados, estropallo...) saen algunhas cousas decentes. Velaí tedes unha mostra.









   O boneco realizárono os alumnos de Atención Educativa de 1º de ESO con Fabio. Tamén contamos coa colaboración de Gonzalo, profesor de plástica e da orientadora, Noah.

sábado, 10 de enero de 2015

Máis literatura popular

    A insistencia no interese que presenta a literatura popular e o feito de recollela volveu dar froito na interesante cantiga que aportou Rubén López Rodríguez, de 1º de ESO. A fonte foi súa avoa, Josefa López Martínez, de 72 anos, de Santa Cruz.
   Trátase dun parrafeo, unha cantiga dialogada entre dous mozos que pretenden. Presenta algunhas formas dialectais (andais, gastais, sois, pareceis, tu, algua) e algún castelanismo (calaveras, válganos Dios, clavei) e vulgarismo (pa, pos, salú).

   Velaí vos vai:

Un domingo pola tarde
cosendo estaba Carmiña,
sentada na aira ao sol
e cantando a Maruxiña.

Por detrás dela estaba
un rapaz que lle dicía:
- Estás contenta, Carmiña?
Pos Dios nos dea alegría!

- Válganos Dios, Manolo,
que a fe me metiches medo,
que co susto que levei
clavei a agulla nun dedo!

- Pois non te asustes, Carmiña,
que eso ben o sabes tu,
que ó meu lado non pereces
mentres Dios me dea salú.

- Quen se fía dos rapaces
que sodes o quinto demo
que pa engañar as mozas
pareceis anxiños do ceo.

- ( E vós ) andais apretadiñas,
pareceis (uns) parafusos,
e o que sois as rapazas...
sodes un fato de bruxas!

- E vós como as gastais,
porque sois (uns) calaveras
porque o ganao non vos chega
pa(ra) andar en borracheras.

- Tes unha lengua, Carmiña,
que a fe che chega pa sete.
Cando me viches borracho
pa dicir o que dixeche?

- O día 2 de febreiro,
polo día de San Blas
que me pediches un bico
e algua cousiña máis.

- Non cho pedín por borracho
nin por cousa parecida;
pedincho para saber
se algún cariño me tiñas!


(Imaxe extraída de taringa.net)