viernes, 15 de abril de 2016

Por unha dieta saudábel: a ONU proclama o ano 2016 Ano Internacional dos Legumes

Lendo un pouco casualmente atopei unha referencia ao feito de dedicarlle a ONU este ano aos legumes. Pareceume de interese a información que se expón con este motivo e quero traballar algo o tema, posto que tamén concirne aos centros de ensino educar para a saúde e é con información como se poden combater os malos hábitos alimenticios, ás veces froito do descoñecemento ou da comodidade e a despreocupación.

Á parte de ter consecuencias para a nosa saúde, o que comemos tamén ten importancia para o planeta, polo que non é indiferente que cultivamos, que consumimos, como se producen eses alimentos... Como consumidores debemos concienciarnos de que é imprescindible a sostibilidade. A esta contribúe tamén o mantemento da biodiversidade local.

Pensando un pouco boto en falta alimentos da miña infancia producidos na miña zona e que agora non estou certa de que se cultiven. Por exemplo era usual na miña casa sementar fabas de diversos tipos. En particular lembro as fabas brancas (de riñón"), os chaparros (pintos e brancos), varios tipos de fréxeles (baixos ou altos; de vaíña verde ou amarela), garavanzos, chícharos e tirabeques. Tamén había variedades que servían como alimento para os porcos: as fabas negras ou as fabas lobas. En particular fíxenme cunha semente destas últimas en Poboa de Brollón que é moi boa e de fácil cultivo.
Acabo de descubrir en Internet os chaparros pintos, mirando receitas de legumes. Alí chámanlles "caparrón pinto de La Rioja". Mesmo lle dedican unha festa gastronómica e comercialízano cru ou en conserva.

En espera dalgúns traballos do alumnado sobre o tema, vou publicar unha receita tradicional de fabada que facía miña nai.

Os ingredientes eran os seguintes:

1/2 kg de fabas brancas (chamáballes fabas de "riñón"; son brancas, algo máis pequenas cás de Lourenzá). Cómpre deixalas de remollo o día anterior en auga.
1 pataca ou uns grans de arroz
1 ou dúas cenorias
1 culleriña de pemento doce
Lingua de porco salgada (unha pouca cortada en rodelas ou anacos máis pequenos, ao gusto). Pódese poñer a remollo coas fabas para que perda algo de sal.
1 chourizo ou un choulán (en rodas)
1 cebola pequena
1 dente de allo
1 rama de pirixel
1 ou dúas culleradas de aceite de oliva

A preparación era moi sinxela:

Póñense os ingredientes, agás o arroz ou a pataca, en frío nunha cazola con auga e déixase cocer o tempo que precise (sobre hora e media). Cando levante fervura, báixase o lume para que siga cocendo lentamente. Cando xa case estean as fabas cocidas, engádese a pataca en anacos pequeniños ou uns grans de arroz. Se o precisa bótaselle un pouco sal.

Resulta un prato completo. Cunha peza de froita atrás xa iriamos coma reis!

Tamén vou incluír algunhas receitas que trouxo o alumnado de 2º de ESO.

Nos traballos observo a castelanización notable do léxico respecto á alimentación. En particular estamos incidindo neste aspecto na aula na unidade didáctica que traballamos estes días.

Receitas do alumnado:

1. Fabas rubias con paspallás guisado 

Ingredientes:

3 dentes de allo
2 botes de fabas rubias cocidas (ou ben 1/2 kg de fabas deixadas a remollo o día antes e cocidas)
1 cebola
4 paspallás guisados en conserva (ou frescos e guisados)
1 folla de loureiro
1 pemento vermello
200 g de salsa de tomate
1 rama de tomiño
un chorro de aceite
un pouco sal

Preparación:

Nunha tarteira botamos un pouco aceite de oliva e quentámolo; pochamos nel a cebola picada fina e o allo. Logo botamos o pemento cortado en anacos pequenos, o loureiro e o tomiño. Deixámolo pasar un pouco e logo engadimos o tomate. Refogamos un pouco máis para que perda algo de auga.
 A continuación engadimos as fabas (se son de bote é aconsellable escorrerlles a auga que traen e refrescalas) e as codornices guisadas partidas á metade con todo o seu mollo. Deixamos cocer todo xunto uns dez minutos e poñémolo a punto de sal.

(A receita tróuxoa Déborah)

Esta receita ten a vantaxe de ter unha preparación bastante rápida se empregamos conservas. As propiedades nutritivas son semellantes ás dos produtos frescos, pero debemos ter en conta que normalmente xa traen algo de sal. Isto tamén ocorre na seguinte, o cal dá facilidades para cociñar comidas nutricionalmente ricas aínda que teñamos pouco tempo.


2. Garavanzos con chourizo, touciño entrefrebado e arroz

Ingredientes:

400 g de garavanzos cocidos
100 g de arroz
3 chourizos
100 g de touciño entrefrebado
1 cebola
1 dente de allo
aceite e sal

Poñemos a quecer nunha cazola un pouco aceite e nel douramos a cebola picada, o allo, e logo o touciño picado e o chourizo. Incorporamos o arroz, logo a auga fervendo e salgamos. Deixamos cocer uns 15 minutos. A continuacion engadimos os garavanzos (escorridos e lavados se son de bote). Seguimos cocendo uns minutos máis, ata conseguir o punto desexado do arroz.
Para unha boa presentación, o prato non debe quedar moi basto. Se ten pouca auga, podemos engadirlle caldo ou auga, rectificándoo de sal.

(Esta receita é de Ariadna)

Póñovos un enlace á páxina do IES Francisco Asorey que fala sobre o tema.

Ë incrible o gran número e variedade de receitas que se poden facer con legumes, dende purés a potaxes ou ensaladas. Poñerei un enlace a algunhas que me semellaron interesantes:

- Receita de fabas de Lourenzá con ameixas
- Recetario de feixóns
- Máis receitas de fabas de Lourenzá

sábado, 9 de abril de 2016

Manualidades de Nadal

Este ano para celebrarmos o Nadal organizamos un taller de manualidades. En 4º de ESO fixemos adornos decorando bólas para a árbore de Nadal e tamén decoración de frascos de distintas maneiras e botellas con motivos invernais. Foron manualidades sinxelas que calquera pode realizar e con custos baixos, mais que permiten entreterse e tamén adestrar a creatividade. Tamén permiten relaxarse e facer algo xuntos.

Velaí unha mostra dos resultados:








Excursión a León

Como actividade da 2ª avaliación organizada polo Seminario de relixión, levamos a cabo unha viaxe a León coa participación de todo o alumnado da materia do instituto. Visitamos a catedral, Cáritas e o Museo diocesano.
De primeiras, produciunos impresión o frío que ía en León, en contraste co tempo que quedaba en Quiroga. Demos un pequeno paseo a pé para irmos á catedral, onde fixemos unha visita coa axuda dunha audioguía. O día non era moi claro para podermos apreciar a beleza das vidreiras da catedral. Con todo parecéronnos impresionantes. A audioguía explicaba con claridade ao comezo, pero logo liábaste algo coas capelas laterais. Pareceunos moi interesante a explicación sobre o retablo do altar da catedral e tamén sobre os arranxos feitos no século XIX que impediron que a catedral se derrubase.
Cando saímos, fixemos algunhas fotos para recordar a viaxe.






Imaxe cedida por Lucía Fierro

Logo agardamos un pouco pola persoa que ía conducirnos ao roupeiro de Cáritas. Unha vez alí, explicáronnos como funcionaba e o labor que facían os voluntarios. Todo estaba colocado como nun comercio, organizado por idade, sexo, roupa de verán ou inverno...etc, Os usuarios podían levar o que precisasen, por un prezo simbólico (deixaron de dar roupa gratis ao comprobar que algunha xente tiraba no contedor o que non lle gustaba), pero cun límite (creo que seis prendas e cada certo tempo).
Logo fomos a outro local de Cáritas, un edificio antigo bastante próximo á catedral. Alí un voluntario de Cáritas explicounos o labor que facía a organización en prol da xente pobre, que non se limita a solucionar necesidades económicas inmediatas soamente, senón tamén a compañar a moitas persoas que na actualidade están excluídas socialmente. 
Logo fomos comer e pasar un tempo de lecer nun centro comercial. E pola tarde visitamos o museo.
O aproveitamento da actividade non foi unha marabilla, pois xa non había tan boa disposición como á mañá. Coas explicacións dunha guía, aprendemos sobre diversos aspectos da arte e a representación das Virxes, sobre os restos dunha catedral románica anterior á gótica actual, sobre unha pía en que se facía bautismo por inmersión  ou sobre outras curiosidades como un órgano do século XVI ou un armario mudéxar e tamén algúns códices moi antigos, un deles con notas musicais sen pentagramas e que aínda non foron descifradas.

Colgo algunhas fotos máis do que vimos nesta viaxe.

Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (davidjimenezllanes)

Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (GobLiN 86)

File:Capilla de Santiago, catedral de León.jpg
Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (GobLiN 86)

Imaxe extraída da Wikipedia: CC - BY - SA (GobLiN 86)